Τριπρόσωπο Αρχιεπισκοπικών Vs Τριπρόσωπου Προεδρικών, σημειώσατε 1
Μετά την εκδημία του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β’ και την προκήρυξη Αρχιεπισκοπικών Εκλογών έχει ανακύψει το ερώτημα πώς θα μπορούσε να επενεργήσει σε σχέση με την έκβαση των Προεδρικών Εκλογών η ταυτόχρονη διεξαγωγή των εκλογών για την ανάδειξη νέου Αρχιεπισκόπου. Θα ευνοούσε κάποιον από τους υποψήφιους η ταυτόχρονη διεξαγωγή δύο προεκλογικών εκστρατειών και εάν ναι, με ποιο τρόπο;
Η πρώτη παρατήρηση είναι ότι οι Αρχιεπισκοπικές Εκλογές μοιάζουν να έχουν πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τις Προεδρικές Εκλογές. Η μάχη των Προεδρικών Εκλογών ουσιαστικά ξεκίνησε από τον περασμένο Δεκέμβριο κουράζοντας την κοινωνία, ενώ το γεγονός ότι έχει ξεκάθαρα φαβορί και αουτσάιντερ δεν βοηθά στη διατήρηση του ενδιαφέροντος σε υψηλά επίπεδα. Θυμίζουμε ότι όλες οι δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας αποτυπώνουν από την αρχή της κούρσας μία τάση που μέχρι στιγμής παραμένει αναλλοίωτη: Τον Νίκο Χριστοδουλίδη πρώτο φαβορί για να κόψει το νήμα στον πρώτο γύρο και με σημαντικό προβάδισμα έναντι οποιουδήποτε αντιπάλου στον δεύτερο γύρο.
Σίγουρος μόνο ο Αθανάσιος
Ενώ λοιπόν το ενδιαφέρον για τις Προεδρικές τη δεδομένη χρονική στιγμή επικεντρώνεται στο ποιος θα εξασφαλίσει το δεύτερο εισιτήριο που οδηγεί στον β’ γύρο, η μάχη για τις Αρχιεπισκοπικές Εκλογές δείχνει πραγματικά αμφίρροπη, αφού ακόμη και αυτοί που μοιάζουν αουτσάιντερ ως προς τη λαϊκή ψήφο στις 18 Δεκεμβρίου, ενδεχομένως να εξελιχθούν σε φαβορί ενώπιον της Ιεράς Συνόδου.
Σύμφωνα με τα ευρήματα ερευνών στις οποίες έχει πρόσβαση το Confidential, σίγουρος για την είσοδό του στο Τριπρόσωπο μπορεί να αισθάνεται μόνο ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος με τις άλλες δύο θέσεις να είναι ανοικτές, αν και ο Μητροπολίτης Ταμασού Ησαΐας φαίνεται να έχει ελαφρύ προβάδισμα για να εξασφαλίσει μία από τις άλλες δύο θέσεις, με τους Πάφου Γεώργιο, Κωνσταντίας Βασίλειο και Μόρφου Νεόφυτο να ακολουθούν. Εάν αυτό σημαίνει κάτι και σε επίπεδο δημοτικότητας ο Λεμεσού έχει το προβάδισμα, με τον Μητροπολίτη Ταμασού να ακολουθεί στη δεύτερη θέση, ενώ έπονται οι άλλοι διεκδικητές του θρόνου.
Σε ό,τι αφορά την αναγνωρισιμότητα και σε αυτό το πεδίο έχει το προβάδισμα ο Μητροπολίτης Λεμεσού, με τον Μόρφου Νεόφυτο να ακολουθεί, ενώ τις χαμηλότερες επιδόσεις στην αναγνωρισιμότητα καταγράφουν ο Μητροπολίτης Κωνσταντίας και ο Μητροπολίτης Κυρηνείας.
Για τον Λεμεσού Αθανάσιο, πέρα από την πρωτιά στην πρόθεση ψήφου, σημαντικό στοιχείο είναι ότι διαθέτει τους πιο φανατικούς οπαδούς μεταξύ των θεωρούμενων ως φαβορί για το Τριπρόσωπο, με την έννοια ότι οι ψηφοφόροι του είναι πιο σίγουροι ότι θα πάνε να ψηφίσουν.
Τα κριτήρια και η σχέση με την Εκκλησία
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών δηλώνει ενήμερη για τις Αρχιεπισκοπικές Εκλογές, ενώ ιεραρχεί ως τα τρία πιο βασικά κριτήρια για την επιλογή υποψηφίου το θρησκευτικό του έργο, την εντιμότητα και τις θρησκευτικές αντιλήψεις. Ως σημαντικό κριτήριο αξιολογείται και το πόσο ανθρώπινος είναι ο κάθε υποψήφιος, ενώ σε μικρότερο βαθμό οι ψηφοφόροι δηλώνουν ότι θα προσμετρήσουν άλλα στοιχεία όπως τη μόρφωση, την τοπικότητα, τις ηγετικές ικανότητες, τις γνώσεις και απόψεις στα οικονομικά, το κοινωνικό έργο ενός εκάστου και, χαμηλά στην κατάταξη, τις σχέσεις με το Πατριαρχείο.
Από τις απαντήσεις των πολιτών στις έρευνες προκύπτουν ενδιαφέροντα στοιχεία για τη σχέση των ψηφοφόρων με την Εκκλησία. Συγκεκριμένα, μόλις 26% των ψηφοφόρων δηλώνει ότι εκκλησιάζεται σχεδόν κάθε βδομάδα, 23% δηλώνει ότι το κάνει περιστασιακά, 43% μόνο σε ειδικές περιπτώσεις, ενώ 8% δηλώνει ότι δεν πάει εκκλησία σχεδόν ποτέ. Πιο μακριά από την Εκκλησία εμφανίζονται οι άντρες: ποσοστό 22% δηλώνει ότι πάει συχνά εκκλησία, 22% περιστασιακά και 57% σπάνια ή καθόλου, έναντι των γυναικών όπου ποσοστό 30% δηλώνει ότι πάει συχνά εκκλησία, 24% περιστασιακά και 46% σπάνια ή καθόλου. Το ποσοστό μεταξύ των ψηφοφόρων του ΑΚΕΛ που πάνε εκκλησία σπάνια ή καθόλου ανέρχεται στο 66%, στον ΔΗΣΥ 48%, στο ΔΗΚΟ 32%, στο ΕΛΑΜ 51%, στην ΕΔΕΚ 52%.
Στο ΑΚΕΛ το ποσοστό των ψηφοφόρων που πάνε στην εκκλησία τακτικά ή περιστασιακά ανέρχεται στο 34%, στον ΔΗΣΥ το αντίστοιχο ποσοστό είναι στο 52%, στο ΔΗΚΟ στο 68%, στο ΕΛΑΜ στο 49% και στην ΕΔΕΚ στο 48%.
Φοβήθηκαν μην καούν κόμματα και επιτελεία
Είναι ξεκάθαρο ότι τα κόμματα και τα επιτελεία των βασικών διεκδικητών της Προεδρίας της Δημοκρατίας φοβήθηκαν ενδεχόμενες παρενέργειες από τις Αρχιεπισκοπικές Εκλογές, γι’ αυτό δόθηκαν σαφείς οδηγίες στα στελέχη πρώτης γραμμής να κινηθούν προσεκτικά, αποφεύγοντας οποιαδήποτε δημόσια τοποθέτηση υπέρ ή κατά των ιεραρχών που διεκδικούν τον αρχιεπισκοπικό θρόνο. Ιδιωτικά προφανώς και ο καθένας έχει το δικαίωμα να στηρίξει όποιον θέλει, όχι όμως κατά τρόπο που να δεσμεύει ή να εκθέτει το κόμμα του ή τον υποστηριζόμενο υποψήφιο Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Θυμίζουμε ότι στις προηγούμενες Αρχιεπισκοπικές Εκλογές ανοικτά θέση πήρε μόνο το ΑΚΕΛ, υποστηρίζοντας τότε τον Κύκκου Νικηφόρο. Τα υπόλοιπα κόμματα δεν πήραν δημόσια θέση, αλλά υπήρχε ενεργή εμπλοκή πολιτικών παραγόντων. Στις σημερινές συνθήκες ωστόσο καμία κομματική ηγεσία και κανένα επιτελείο υποψηφίου Προέδρου δεν θεώρησε σοφή επιλογή την ανοικτή εμπλοκή στις Αρχιεπισκοπικές Εκλογές. Ούτε όμως οι ιεράρχες επεδίωξαν ανοικτή εμπλοκή των κομμάτων, αφού θέλησαν να απευθυνθούν ευρύτερα στην κοινωνία χωρίς να εισπράττουν ενδεχόμενο κόστος από την απαξίωση που μαστίζει το πολιτικό και κομματικό σύστημα. Μοναδική εξαίρεση ο υποψήφιος για την Προεδρία Χριστόδουλος Πρωτοπαπάς, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα επιτελάρχη του Μητροπολίτη Μόρφου Νεόφυτου, ωστόσο δεν θεωρείται μεταξύ των βασικών διεκδικητών.
Ο εκλεκτός
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, πέρα από τον τίτλο του φαβορί για τις Προεδρικές Εκλογές, χαρακτηρίστηκε και ως ο εκλεκτός της Εκκλησίας. Είναι γνωστό ότι ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β’ είχε τοποθετηθεί δημοσίως υπέρ της υποψηφιότητάς του, εκθειάζοντας τη δημοφιλία του και την ικανότητά του να κερδίζει τους πολίτες. Μπορεί κάποιος να υποστηρίξει ότι η πολυδιάσπαση της Εκκλησίας και η επικέντρωση της προσοχής εκκλησιαστικών παραγόντων στις Αρχιεπισκοπικές Εκλογές ενδεχομένως να λειτουργεί σε βάρος αυτού που είχε χαρακτηριστεί ως ο εκλεκτός της Εκκλησίας, σε ένα σημαντικό χρονικό σημείο που οι υποψήφιοι χρειάζονται τη συμβολή όλων των δυνάμεων που στηρίζουν την υποψηφιότητά τους.
Υπάρχει όμως και η αντίθετη άποψη. Ότι δηλαδή η μετατόπιση του ενδιαφέροντος από τις Προεδρικές Εκλογές στις Αρχιεπισκοπικές Εκλογές στην πραγματικότητα ευνοεί αυτόν που σήμερα έχει το προβάδισμα. Οι άλλοι διεκδικητές είναι που χρειάζεται να τρέξουν αυτή την περίοδο για να καλύψουν χαμένο έδαφος και όχι αυτός ο οποίος ξεκάθαρα προηγείται.
Μένει να διαπιστώσουμε στην πράξη αν και πώς θα επηρεάσει τις Προεδρικές η διαδικασία ανάδειξης Αρχιεπισκόπου, ποιο αποτέλεσμα θα έχει, πόσο θα μετρήσει τελικά η λαϊκή ψήφος και ποιες πληγές θα αφήσει πίσω της, ενόψει της εκλογικής διαδικασίας που ακολουθεί. Μπορεί τη δεδομένη χρονική στιγμή προεδρικοί υποψήφιοι και κόμματα να μένουν μακριά από τις Αρχιεπισκοπικές, αλλά ίσως υποχρεωθούν από τις εξελίξεις στην Ιερά Σύνοδο να πάρουν θέση.
Tης Κατερίνας Ζορμπά – Senior Communication Consultant στη ΓΝΩΡΑ Σύμβουλοι Επικοινωνίας
Το άρθρο φιλοξενήθηκε στο 16ο τεύχος του ΓΝΩΡΑ Confidential.
Εγγραφείτε στη λίστα επικοινωνίας του ΓΝΩΡΑ Confidential για να λαμβάνετε πρώτοι το μηνιαίο Newsletter.