Τα social media αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης πολιτικής σκηνής και των εκλογικών αναμετρήσεων. Από απλό εργαλείο προβολής έχουν μετατραπεί, για πολλούς υποψηφίους, σε επίκεντρο της στρατηγικής τους, συνθέτοντας ένα περιβάλλον όπου ο πολιτικός λόγος ψηφιοποιείται ολοένα και περισσότερο.

Οκτώ περίπου μήνες πριν τις βουλευτικές και πριν καλά-καλά οριστικοποιηθούν τα ονόματα στα ψηφοδέλτια, τα social media κινούνται ήδη σε ρυθμούς εκλογών. Η μεγάλη απήχηση, η αμεσότητα, η ταχύτητα μετάδοσης μηνυμάτων και η δυνατότητα στόχευσης καθιστούν τα social media κανάλια που κανένας υποψήφιος δεν μπορεί να αγνοήσει. Στην Κύπρο η επίδραση είναι ήδη εμφανής, με πολιτικούς να αξιοποιούν κυρίως πλατφόρμες όπως το TikTok, το Instagram και το Facebook, καθώς και formats όπως τα reels, τα short videos και τα podcasts, προκειμένου να προσεγγίσουν το κοινό με πιο δημιουργικό και άμεσο τρόπο.

Ωστόσο, πολλοί φαίνεται να ξεχνούν ότι η αποτελεσματικότητα της χρήσης τους εξαρτάται από τον τρόπο διαχείρισής τους, μπερδεύοντας το εργαλείο με τον σκοπό και εξισώνοντας τα likes, τα views και τους followers με πολιτική αποδοχή και εγγύηση για μια εκλογική επιτυχία. Ας φανταστούμε τις πλατφόρμες σαν γκαρνταρόμπες και τα εργαλεία και τα trends σαν ρούχα. Υπάρχει περίπτωση το ίδιο ένδυμα να ταιριάζει και να εφαρμόζει το ίδιο καλά σε όποιον ή όποια το φορέσει; Προφανώς όχι.

Η υπερπροσπάθεια εντυπωσιασμού, λοιπόν, χωρίς στρατηγικό επικοινωνιακό υπόβαθρο, οδηγεί συχνά σε κορεσμό και όχι σε σύνδεση με το κοινό. Το virality δεν μεταφράζεται σε πολιτικό αποτέλεσμα, ειδικά όταν λείπει η αυθεντικότητα και η συνέπεια, ενώ όσο εντυπωσιακό και να είναι ένα βίντεο, δεν μπορεί να καλύψει την απουσία πολιτικών θέσεων και σίγουρα δεν υποκαθιστά τον ουσιαστικό πολιτικό λόγο. Αντιθέτως, μπορεί να προκαλέσει αρνητική εντύπωση όταν, κατά την προσωπική επαφή με τον πολίτη, η ψηφιακή εικόνα δεν συνάδει με την πραγματικότητα.

Αυθεντικότητα και ουσία

Σε πρόσφατο άρθρο στον New Yorker, ο δημοσιογράφος Kyle Chayka επισημαίνει ότι η αυθεντική, καθημερινή πλευρά των social media, δηλαδή εκείνη η αυθόρμητη δημοσίευση στιγμών που τα έκανε ελκυστικά, έχει πλέον υποχωρήσει. Οι χρήστες αποφεύγουν όλο και περισσότερο να μοιράζονται προσωπικά στιγμιότυπα υπό τον φόβο της κριτικής, ενώ ταυτόχρονα κυριαρχεί η πίεση για το «τέλειο» περιεχόμενο. Την ίδια ώρα, ο αλγόριθμος ευνοεί μόνο λογαριασμούς που «πουλούν», αφήνοντας στο περιθώριο τα ίδια τα ενδιαφέροντα των χρηστών.

Το ίδιο ισχύει και στο πολιτικό πεδίο: η πίεση για εντυπωσιακό περιεχόμενο δεν μπορεί να καλύψει το κενό ουσίας. Τα social media είναι ένα πολύτιμο εργαλείο, αλλά δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την ανθρώπινη επαφή, την εμπιστοσύνη που χτίζεται με τον καιρό, την πολιτική σοβαρότητα και τις θέσεις ουσίας. Αν απουσιάζουν αυτά τα στοιχεία, ούτε τα boosted posts, ούτε τα πιο viral βίντεο μπορούν να αλλάξουν την εικόνα.

Σε μια περίοδο που τα πολιτικά κόμματα και το πολιτικό σύστημα αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις και αναταράξεις, βιώνοντας ταυτόχρονα την απαξίωση και την αμφισβήτηση της κοινωνίας, το πραγματικό στοίχημα δεν είναι ποιος θα κερδίσει τη μάχη των views ή των trends. Είναι ποιος θα καταφέρει να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων και ειδικά της νέας γενιάς, αξιοποιώντας τα social media με τρόπο που να υπηρετούν την πολιτική ουσία και όχι απλώς το θέαμα.

Της Ζήνας Χριστοφή – Senior Online Reputation Consultant στη ΓΝΩΡΑ Σύμβουλοι Επικοινωνίας