Αυτό που θα επιχειρήσει ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης, να διεκδικήσει την ψήφο του λαού με νέο κομματικό σχηματισμό στις Βουλευτικές Εκλογές, το επιχείρησαν με περιορισμένη επιτυχία δύο σχεδόν ντουζίνες άλλων πολιτικών προσώπων τα τελευταία 25 χρόνια. Μεταξύ αυτών οι Τάσσος Παπαδόπουλος, Αλέκος Μιχαηλίδης, Παύλος Δίγκλης, Γιώργος Βασιλείου, Γιώργος Λιλλήκας, Ελένη Θεοχάρους και Μάριος Κάρογιαν.

Ασφαλώς και η απόδοση των πρωτοεμφανιζόμενων κομμάτων στο παρελθόν δεν προδικάζει την τύχη του εγχειρήματος Μιχαηλίδη, αλλά σίγουρα προϊδεάζει για τον βαθμό δυσκολίας του. Στον αντίποδα, στις τελευταίες δύο εκλογικές αναμετρήσεις (2016 και 2021) το εκλογικό σώμα ανταποκρίθηκε με διπλάσια θέρμη σε καινοφανή σχήματα από οποιαδήποτε άλλη περίοδο του παρελθόντος.

Τα μοναδικά κόμματα που έχουν παρουσία σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις μετά την εισβολή είναι ο ΔΗΣΥ, το ΑΚΕΛ, το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ. Το 1985 ήταν η πρώτη φορά που εμφανίσθηκαν άλλα κόμματα, αλλά δεν τα πήγαν καθόλου καλά. Το ΠΑΜΕ του Χρυσόστομου Σοφιανού είχε εξασφαλίσει 2,79% των ψήφων, η Ένωση Κέντρου του Τάσσου Παπαδόπουλου 2,74% και η ΝΕΔΗΠΑ του Αλέκου Μιχαηλίδη 1,92%. Το 1991, μετά τη διάσπαση του ΑΚΕΛ, πρωτοεμφανίσθηκε το ΑΔΗΣΟΚ το οποίο έλαβε 2,44%. Το πρώτο κόμμα που έσπασε το φράγμα του εκλογικού μέτρου, το οποίο όμως είχε μειωθεί στο 3,6%, ήταν το 1996 το Κίνημα Ελευθέρων Δημοκρατών του πρώην Προέδρου Γιώργου Βασιλείου, το οποίο εξέλεξε δύο βουλευτές.

Πέρασαν δέκα χρόνια για να βρεθεί πρωτοεμφανιζόμενο κόμμα να σπάσει το φράγμα του 5%. Στις Βουλευτικές Εκλογές του 2006 το Ευρωπαϊκό Κόμμα, ένα σχήμα διαγραφέντων στελεχών του ΔΗΣΥ και τα πρώην κόμματα των Νέων Οριζόντων και του ΑΔΗΚ, συγκέντρωσε 5,75% των ψήφων και εξέλεξε τρεις βουλευτές. Το 2011 το ΕΛΑΜ στην πρώτη του εμφάνιση σε εκλογές εξασφάλισε μόλις 1,08%.

Τα δεδομένα για τα πρωτοεμφανιζόμενα κόμματα άρχισαν να αλλάζουν το 2016 όταν η Συμμαχία Πολιτών του Γιώργου Λιλλήκα κατέρριψε κάθε προηγούμενο ρεκόρ, εξασφαλίζοντας 6,01%, ενώ πολύ καλή παρουσία κατέγραψε και η Αλληλεγγύη της Ελένης Θεοχάρους με 5,24%. Στις επόμενες εκλογές, το 2021 η Δημοκρατική Παράταξη του Μάριου Κάρογιαν εξασφάλισε το υψηλότερο μέχρι σήμερα ποσοστό πρωτοεμφανιζόμενου κόμματος με 6,10%. Οι εκλογές του 2021 είχαν ένα ακόμη χαρακτηριστικό, το οποίο φανερώνει τις νέες τάσεις εντός του εκλογικού σώματος: το άθροισμα των ποσοστών που έλαβαν κομματικοί σχηματισμοί (όχι μεμονωμένοι υποψήφιοι) που δεν εξασφάλισαν το μέτρο και έμειναν εκτός Βουλής έφτασε το 13,7% σε σύγκριση με 2,93% το 2016.

Το εγχείρημα του Οδυσσέα Μιχαηλίδη είναι ασφαλώς ιδιαίτερα δύσκολο, αλλά θα λάβει χώρα στην πιο ευνοϊκή ίσως συγκυρία για πρωτοεμφανιζόμενα κόμματα, που δεν κουβαλούν τη φθορά και την απαξίωση των παραδοσιακών κομμάτων. Το ποσοστό που θα λάβει θα καθορίσει και τον αριθμό των βουλευτών που θα εκλέξει. Με διψήφιο ποσοστό (το 2021 το ΔΗΚΟ με 11,3% εξέλεξε εννέα βουλευτές) εξασφαλίζει επαρκή αριθμό εδρών ώστε να μπορέσει να είναι ρυθμιστής στην εκλογή του Προέδρου της Βουλής και να συμμετέχει σε όλες τις κοινοβουλευτικές επιτροπές.

Tου Ανδρέα Χατζηκυριάκου – Διευθύνοντος Συμβούλου στη ΓΝΩΡΑ Σύμβουλοι Επικοινωνίας