Οι φορολογούμενοι πολίτες παρακολούθησαν εμβρόντητοι τους τελευταίους μήνες ένα ρεσιτάλ ευθυνοφοβίας και ατολμίας από πλευράς κυβέρνησης, σε σχέση με το θέμα των οφειλών των ποδοσφαιρικών σωματείων προς το κράτος.

Οι οφειλές των σωματείων προς το κράτος δεν είναι ένα καινούργιο ζήτημα, αφού απασχόλησαν επανειλημμένα στο παρελθόν τη δημόσια ατζέντα.

Τον Δεκέμβριο του 2024 η κυβέρνηση, με τις ευλογίες και των κοινοβουλευτικών κομμάτων, άναψε πράσινο φως στην αύξηση του φόρου επί του στοιχήματος, ώστε να βοηθήσουν τα σωματεία να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.

Ωστόσο και πάλι κάποια σωματεία, παρά τις διαβουλεύσεις που έγιναν με το υπουργείο Οικονομικών, δεν κατάφεραν να ανταποκριθούν πλήρως στις υποχρεώσεις τους ώστε να επανενταχθούν χωρίς πρόβλημα στο σχέδιο αποπληρωμής οφειλών.

Παρόλο που ουδείς περίμενε ότι η κυβέρνηση θα λάμβανε μια απόφαση που θα έθετε θέμα επιβίωσης για ιστορικά σωματεία, εντούτοις η ίδια απέτυχε να πάρει μια καθαρή απόφαση δίνοντας μια τελευταία ευκαιρία στα σωματεία. Αντίθετα, κατάφερε με την αναποφασιστικότητά της να εκτεθεί σε επίπεδο κοινής γνώμης και να εκνευρίσει όλους τους εμπλεκόμενους. Ακόμα και αυτούς οι οποίοι, στο τέλος της ημέρας, επωφελήθηκαν από μια ευνοϊκή για τους ίδιους ρύθμιση παρά το γεγονός ότι δεν τήρησαν στο ακέραιο τις υποχρεώσεις τους.

Ο πήχης

Είναι χαρακτηριστικό των παθογενειών της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη ότι, και σε αυτή την περίπτωση, τουλάχιστον στα πρώτα στάδια της δημόσιας συζήτησης για το θέμα, έκανε ξανά το λάθος να τοποθετήσει πολύ ψηλά τον πήχη, ανεβάζοντας τους τόνους με αυστηρές προειδοποιήσεις στα σωματεία.

Θυμίζουμε επανειλημμένες δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών τους προηγούμενους μήνες να ερμηνεύονται ως τελεσίγραφο προς τα επηρεαζόμενα σωματεία, ότι περίπου δεν πρέπει να περιμένουν χάρη: «Εάν δεν υπάρξει ανταπόκριση από τα σωματεία, δεν μπορούν να τύχουν διαφορετικής μεταχείρισης από τους υπόλοιπους πολίτες», δήλωνε χαρακτηριστικά ο ΥΠΟΙΚ. Τον Δεκέμβριο του 2024 ο Μάκης Κεραυνός καλούσε τα σωματεία να ανταποκριθούν αμέσως στις υποχρεώσεις τους, διαφορετικά θα αντιμετωπιστούν όπως αντιμετωπίζεται οποιοσδήποτε δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του προς το κράτος. «Αν ανταποκριθούν τα σωματεία στις καθυστερημένες οφειλές, τότε θα μπορούν να συνεχίσουν να συμμετέχουν στο σχέδιο αποπληρωμής των οφειλών και στη συνέχεια να αποπληρώσουν τα (σ.σ. υπόλοιπα) χρέη τους», επανέλαβε ο ΥΠΟΙΚ τον Απρίλιο στο Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ.

Τον περασμένο Ιανουάριο ο Πολίτης προανήγγειλε σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμά του υποχώρηση του Προέδρου της Δημοκρατίας στην πίεση των σωματείων και αναφέρθηκε σε απόφασή του να τους δοθεί μια δεύτερη ευκαιρία. Το δημοσίευμα διαψεύστηκε κατηγορηματικά τότε από την κυβέρνηση που διαβεβαίωσε ότι θέλει να τηρήσει την ισονομία και την ισοπολιτεία.

Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι τον Ιανουάριο είχε καταγραφεί και το δημόσιο άδειασμα του υπουργού Εργασίας, Γιάννη Παναγιώτου, από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη. Ο υπουργός Εργασίας απαντώντας σε σχετική ερώτηση στο πλαίσιο ραδιοφωνικής εκπομπής είχε κατονομάσει συγκεκριμένη ομάδα που είχε παραπεμφθεί ενώπιον της δικαιοσύνης για οφειλές στις κοινωνικές ασφαλίσεις. Ακολούθησε η δημόσια επίθεση της εν λόγω ομάδας προς τον υπουργό Εργασίας και η προειδοποίηση προς τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη ότι θα περάσει στην ιστορία ως Πρόεδρος μίας θητείας. Μπροστά στην πίεση της κερκίδας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας άδειασε χωρίς δεύτερη σκέψη τον υπουργό του, ενώ θύμισε ότι η δική του κυβέρνηση έλαβε την απόφαση για αύξηση του φόρου επί του στοιχήματος για να βοηθηθούν και οι κυπριακές ομάδες.

Η αναδίπλωση

Η εικόνα που δημιουργήθηκε από την όλη διαχείριση του ζητήματος ήταν ότι ενώ η κυβέρνηση σε κανένα χρονικό σημείο δεν ήθελε να πάρει μια σκληρή απόφαση που θα έθετε θέμα επιβίωσης για ιστορικές ομάδες, εντούτοις δεν ήταν και διατεθειμένη να υπερασπιστεί μια ρύθμιση που θα δημιουργούσε την εικόνα της ειδικής μεταχείρισης ομάδων, σε βάρος όλων των άλλων.

Η λήψη απόφασης και συνεπακόλουθα η ανάληψη ευθύνης μετατράπηκε σε μπαλάκι ανάμεσα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον υπουργό Οικονομικών και τον έφορο Φορολογίας. Οι φορολογούμενοι έγιναν μάρτυρες σε ένα κρυφτούλι, με την ΚΟΠ να κάνει αναπάντητες στην κυβέρνηση και τελικά να ερμηνεύει τη σιωπή της κυβέρνησης ως πράσινο φως για αδειοδότηση των επηρεαζόμενων ομάδων, παρά το ότι και πάλι δεν εκπλήρωσαν τις υποχρεώσεις τους προς το κράτος.

Η επίθεση των επηρεαζόμενων ομάδων με κοινή, σκληρή ανακοίνωση στην κυβέρνηση για πολιτικές σκοπιμότητες, υποχρέωσε την τελευταία να εγκαταλείψει το κρυφτούλι. Την επομένη, ο Μάκης Κεραυνός δήλωσε ότι εφόσον υπήρξε συμφωνία με τον έφορο Φορολογίας, μπορούν τα σωματεία να επανενταχθούν στο σχέδιο αποπληρωμής οφειλών. Ο δε Πρόεδρος της Δημοκρατίας ‒ο οποίος δεν βρήκε λέξη να πει για το θέμα με τον Πρόεδρο της ΚΟΠ στον τελικό κυπέλλου μερικές μέρες προηγουμένως‒ δήλωσε στα ΜΜΕ ότι, εφόσον τα σωματεία δύνανται να καταβάλουν τις οφειλές ή να διευθετήσουν τις δόσεις που έχουν χαθεί, μπορούν να συνεχίσουν στο σχέδιο αποπληρωμής, το οποίο, υπογράμμισε, θεσπίστηκε από την παρούσα κυβέρνηση τον Μάιο του 2023.

Το σίριαλ και το αλαλούμ δηλώσεων και αντιδηλώσεων έκλεισε με τη θετική σύσταση του Προέδρου της Δημοκρατίας και του υπουργού Οικονομικών για επανένταξη των τεσσάρων επηρεαζόμενων ομάδων στο σχέδιο αποπληρωμής οφειλών, παρόλο που πλήρωσαν μόνο €2 εκατομμύρια, από τα συνολικά €5,3 που όφειλαν και αποτελούσαν νέες οφειλές που δημιούργησαν.

Είναι βεβαίως ένα ερώτημα αν θα καταφέρουν τα επηρεαζόμενα σωματεία να είναι συνεπή στις υποχρεώσεις τους ή θα εκθέσουν εκ νέου την κυβέρνηση. Αλλά ένα μεγαλύτερο ερώτημα είναι γιατί η κυβέρνηση χειρίστηκε με τόσο φόβο και αναποφασιστικότητα ένα ζήτημα στο οποίο κανείς δεν περίμενε να βάλει το πιστόλι στον κρόταφο σωματείων που εκπροσωπούν τη δεξαμενή ψηφοφόρων στην οποία ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απευθύνεται. Θα μπορούσε να πάρει μια καθαρή απόφαση ευθύς εξαρχής και να την υπερασπιστεί με δυναμικό τρόπο, στέλνοντας αυστηρό μήνυμα στα σωματεία ότι είναι η τελευταία τους ευκαιρία και δεν θα γίνουν αποδεκτές άλλες παρεκκλίσεις.

Αντ’ αυτού η ευθυνοφοβία και η ατολμία που επιδείχθηκε είχε πολύ μεγαλύτερο πολιτικό κόστος για την κυβέρνηση, ενισχύοντας την εντύπωση ότι δυσκολεύεται ακόμα και στα πιο απλά όταν χρειάζεται να πάρει μια καθαρή απόφαση και να επιλέξει τον ένα ή τον άλλο δρόμο, ικανοποιώντας κάποιους και δυσαρεστώντας άλλους.

Όμως αυτό σημαίνει να κυβερνάς. Να μπορείς να παίρνεις και κυρίως να μπορείς να υπερασπιστείς ακόμα και δύσκολες αποφάσεις.

Tης Κατερίνας Ζορπά – Senior Communication Consultant στη ΓΝΩΡΑ Σύμβουλοι Επικοινωνίας