Το 2016, αρκετός κόσμος αμφισβήτησε την ακρίβεια των δημοσκοπήσεων, μετά από τη διάψευση των αποτελεσμάτων τους στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ και στο δημοψήφισμα για το Brexit.

Σύμφωνα με την καναδική εταιρεία δημοσκοπήσεων και ερευνών αγοράς Léger, παρεκκλίσεις σε σχέση με τις εκτιμήσεις των δημοσκόπων παρατηρήθηκαν και στις ομοσπονδιακές εκλογές της Αυστραλίας και του Καναδά το 2019, στις γενικές εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2019 και στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Η κοινή συνισταμένη σε αυτές τις εκλογικές αναμετρήσεις είναι ότι οι δημοσκόποι υποεκτίμησαν την ψήφο για το κυρίαρχο δεξιό κόμμα κάθε χώρας, κατά ένα ποσοστό κοντά στο 3%.

Το 2020, αν και οι δημοσκοπήσεις προέβλεψαν τη νίκη Μπάιντεν, εντούτοις ο Τραμπ κατάφερε να πάρει μεγαλύτερο ποσοστό απ’ ό,τι αναμενόταν, ενώ κόντρα στις προβλέψεις κέρδισε κάποιες πολιτείες-κλειδιά.

Σύμφωνα με τη Léger, το αντισυστημικό αφήγημα του Τραμπ, στο οποίο ο ίδιος παρουσιάζεται ως ο εκπρόσωπος του λαού ενάντια στο κατεστημένο της Washington και των ΜΜΕ, οδήγησε μερίδα ψηφοφόρων του να αρνούνται να λάβουν μέρος σε δημοσκοπήσεις –που πολλές από αυτές χρηματοδοτούνται από μιντιακούς κολοσσούς– αφού θεωρούσαν ότι είναι νόθες και σκοπό είχαν να πλήξουν την εικόνα του 45ου Προέδρου.

Silent majority
Ακόμη μια εξήγηση είναι το φαινόμενο της σιωπηλής πλειοψηφίας (silent majority), όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το σύνολο των πολιτών οι οποίοι έχουν περιορισμένο ενδιαφέρον για την πολιτική, δεν εκφράζουν τις απόψεις τους και δεν συμμετέχουν σε δημοσκοπήσεις. Σύμφωνα με τους Financial Times, μια ανάγνωση θέλει τους δημοσκόπους να κατηγοριοποίησαν μέρος αυτής της ομάδας πληθυσμού ως μη-ψηφοφόρους ή με χαμηλή πρόθεση ψήφου, ενώ στο τέλος αρκετοί εξ αυτών ψήφισαν Τραμπ.

Τόσο ο Nixon το 1969 όσο και ο Τραμπ το 2016 δικαιώθηκαν για την πίστη τους σε αυτή την ομάδα πολιτών, ενώ και το 2019 ο Συντηρητικός πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Scott Morrison, απέδωσε την εκλογή του στη σιωπηλή πλειοψηφία της Αυστραλίας.
Ένα συγγενές φαινόμενο είναι οι Shy Trumpers, οι «ντροπαλοί» ψηφοφόροι του Τραμπ, οι οποίοι λόγω κοινωνικής πίεσης από τον περίγυρό τους απέφευγαν να παραδεχθούν την πρόθεση ψήφου τους.

Τέλος, η Léger επεσήμανε ότι οι δημοσκοπήσεις απέτυχαν να μετρήσουν ορθά τους υποστηρικτές του Τραμπ ανάμεσα στις ισπανόφωνες κοινότητες (Hispanic), εκ των οποίων 16% δεν μιλάνε αγγλικά, άρα δεν συμμετείχαν σχεδόν καθόλου σε δημοσκοπήσεις. Αυτή η ομάδα ψηφοφόρων έπαιξε καίριο ρόλο στη νίκη του Τραμπ στη Florida, η οποία αποτελείται κατά 26,1% από πολίτες με καταγωγή από την Κεντρική και τη Νότια Αμερική.

Tου Στέλιου Μαραθοβουνιώτη – Communication Officer στη ΓΝΩΡΑ Σύμβουλοι Επικοινωνίας

Το άρθρο φιλοξενήθηκε στο 4ο τεύχος του ΓΝΩΡΑ Confidential.